Ga-la-ti,(thơ). i Épitre de Saint Paul aux Galates.

        


      I. Thời kỳ, xứ sở và nguyên nhơn chép thơ nầy.-- Có người nói thơ nầy chép nhằm khi người ngoại bang mới trở về đạo, chừng vào khoảng năm 53 sau Chúa, tức là lúc Phao-lô ra ngoài truyền đạo lần thứ hai, trở về An-ti-ốt. Tác giả vội vã chép cho thành thơ, rồi giao cho Ti-mô-thê đem gởi đi vậy. Có người nói tác giả chép xong thơ nầy ở Ê-phê-sô, hoặc ở Ma-xê-đoan, hoặc ở Cô-rin-tô, năm 57-58 S.C. (Công vụ các sứ đồ 20:2,3), chớ không phải làm ở lúc đó. Có kẻ lại bảo Phao-lô làm từ trước khi ở An-ti-ốt đi truyền đạo lần thứ hai.
       Còn nguyên nhơn chép thơ? Vì người Ga-la-ti lìa bỏ tự do dưới ân điển, lại chịu cai trị dưới luật pháp, ép buộc làm phép cắt bì, cẩn thận giữ ngày, tháng, mùa, năm, lại hướng về bực tiểu học yếu đuối thấp kém hẹp hòi (Ga-la-ti 1:6; 4:9,10,11; 5:3). Phao-lô nghe họ lùi bước như vậy, liền cho rằng thế là lìa xa Ðấng Christ, dứt bỏ ân điển (Ga-la-ti 5:4). Song ông vẫn tin họ chưa đổi dạ thay lòng, còn hy vọng quay về đường chánh, nên vội viết thơ nầy để chèn lấp cho hết tiệt cái lòng tà vạy của họ đi.
       II. Thơ nầy có thể chia làm ba phần:
       1. Ga-la-ti 1,2.-- Phao-lô hết sức cãi lẫy với những kẻ coi khinh chức Sứ đồ của ông, và đạo ông giảng.
       2. Ga-la-ti 3,4.-- Phao-lô so sánh luật pháp với đức tin, bày tỏ người ta được xưng công bình và được sự sống là bởi đức tin, chớ không phải nhờ cậy luật pháp.
       3. Ga-la-ti 5:; 6:10.-- Phao-lô khuyên họ nên đứng vững, chớ bỏ mất quyền tự chủ, cũng đừng cho tự do là dịp buông lung tình dục.
       4. Ga-la-ti 6:11.-- "Chữ lớn là dường nào". Chính tay Phao-lô viết thơ nầy. Dường như Sứ đồ mắc bệnh đau nặng đến nỗi gần đui mù (Ga-la-ti 4:13-15), nên phần nhiều phải nhờ người khác viết thơ cho mình. Nhưng nay, thấy người Ga-la-ti đứng trong địa vị thuộc linh nguy hiểm, nên dầu không có người viết giúp, Sứ đồ cũng dùng chính tay mình viết, ông chịu khó vì đau mắt bao nhiêu ta không thể biết.
       Ga-la-ti 6:11,18 là lời kết luận, để gồm lại lẽ thật dạy trong thư nầy. Tôn chỉ thơ giống thơ La-mã, và dạy cách ngắn ngủi hơn, nhưng rõ hơn phạm vi sự cứu rỗi. Ðại ý là: Vì mọi người dưới lệ luật, bị kết án là tội nhơn, nên nhờ lệ luật không thể được cứu, chỉ Ðấng Christ cứu được, vì nhờ sự chết của mình, Ngài đã làm trọn công lệ nghịch cùng tín đồ. Ðại ý của lệ luật chẳng phải là cứu loài người, nhưng là để làm giáo sư dẫn người đến cùng Chúa. Áp-ra-ham nhờ đức tin được cứu, và chúng tôi chỉ nhờ đức tin được nên con cái Áp-ra-ham, dự phần hạnh phước và được nên kẻ ăn gia tài theo lời hứa. Nhờ lẽ thật truyền ra trong hai thơ nầy, sự phân rẽ ra người Do-thái và dân ngoại bang bị bỏ, và đạo Ðấng Christ thật nên tôn giáo cho cả nhơn loại.

Hội Thánh KiềnBái's blog© 2013. Được tạo và lưu trữ bởi Bùi Qúy Đôn. Tài liệu có thể được sưu tầm từ nhiều nguồn khác nhau.