Phi-ri-gi. Phirygie.

      


      Có lẽ trong cả Tân Ước không có danh từ đia dư nào kém đích xác bằng tên nầy. Thật thế, không có tỉnh La-mã nào là Phi-ri-gi cả, cho đến mãi sau khi Hội Thánh Ðấng Christ trên bán đảo Tiểu A-si thành lập đã lâu. Chữ đó thuộc về chủng tộc hơn là chính trị, và tỏ ra một cách lờ mờ, phần tây của miền trung ương bán đảo nầy. Có thể hiểu tên Phi-ri-gi chỉ một địa phận rất rộng trong Tiểu A-si, thêm nhiều phần đất cho mấy tỉnh La-mã, và các phần đất đó thay đổi từng thời khác nhau.
       Dường như có một hồi xứ lan rộng tới Hellespont, kể cả Troie, song sau người Phi-ri-gi bị đuổi lui vào nội địa. Trong thời đế quốc La-mã, khi Phao-lô đến đó, xứ chia làm hai phần, một phần gọi là Phi-ri-gi Ga-la-ti, còn một phần gọi là Phi-ri-gi A-si, vì là một phần của tỉnh La-mã ở A-si, song địa giới phân rất rõ rệt. Phi-ri-gi A-si thì lớn hơn, gồm cả phần lớn của xứ xưa, còn Phi-ri-gi Ga-la-ti thì nhỏ, lan dọc theo những núi Bi-si-đi, có những thành quan hệ nhứt là An-ti-ốt ở Bi-si-đi, Y-cô-ni, A-bô-lô-ni. Antiochus Lớn đã đem 2.000 gia đình người Do-thái từ Ba-by-lôn và Mê-sô-bô-ta-mi, vào ở xứ Ly-đi và Phi-ri-gi. Vậy, theo Công vụ các sứ đồ 2:10, những người Do-thái ở Phi-ri-gi đến Giê-ru-sa-lem ngày Ngũ tuần mà Ðức Thánh Linh giáng xuống. Trong Công vụ các sứ đồ 18:23 thấy nhiều người Phi-ri-gi bị ảnh hưởng và có lẽ cuồng tín. Theo Công vụ các sứ đồ 16:6, Phao-lô đi ngang qua xứ khi từ Lít-trơ đến thành Y-cô-ni và An-ti-ốt trong Phi-ri-gi Ga-la-ti. Hai lần Phao-lô vào Phi-ri-gi A-si, song lần thứ hai thì bị Ðức Thánh Linh cấm truyền đạo ở đó. Ðạo Ðấng Christ được truyền trong Phi-ri-gi bởi Phao-lô và Ba-na-ba như ta thấy trong Công vụ các sứ đồ 13:4; 16:1-6; 18:23, song tại đó không được mở mang mau chóng. Có lẽ các hội sau thành lập là bởi Ti-mô-thê và Giăng tại Cô-lô-se, Lao-đi-xê và Hi-ê-ra-bô-li.

Hội Thánh KiềnBái's blog© 2013. Được tạo và lưu trữ bởi Bùi Qúy Đôn. Tài liệu có thể được sưu tầm từ nhiều nguồn khác nhau.