Trong đời các tổ phụ, các trưởng tộc và trưởng lão chi phái là các quan-xét (so Sáng thế ký 38:24), và quyền là nhờ ở thói tục. Trong đồng vắng, Môi-se làm quan xét một mình, cho đến chừng Giê-trô đến gợi ý lập một chính sách qui thuộc (dévolution). Theo lời khuyên của ông gia, Môi-se chia dân sự thành từng đoàn ngàn, trăm, năm chục và mười, mỗi đoàn có một người khôn ngoan và tốt để đoán xét. Sau đó, chỉ những việc quan hệ mới đem tới Môi-se (Xuất Ê-díp-tô ký 18:13-26; Phục truyền luật lệ ký 1:9-17). Sự sắp đặt nầy thôi không thực hành khi con cái Y-sơ-ra-ên đã kiều ngụ trong xứ Ca-na-an. Trong đời các quan xét, những người có sự khôn ngoan và giá trị tới bậc đó, có quyền xét xử lẽ công bình (Các quan xét 4:5). Sau, Sa-mu-ên cũng tổ chức cuộc tuần hành mà đoán xét dân sự, và cũng đặt các con mình làm quan xét (I Sa-mu-ên 7:16; 8:1).
Phận sự thứ nhứt của các quan xét chỉ là xét lẽ công bình thôi, tỏ ra lòng thanh liêm đối với người giàu như người nghèo, người Do-thái như người ngoại bang. Cấm các quan xét không được nhận của hối lộ, hoặc làm mất duyên cớ của kẻ nghèo (Xuất Ê-díp-tô ký 23:6-8; Phục truyền luật lệ ký 16:19); cũng không được theo phe đông hoặc tư vị kẻ nghèo (Xuất Ê-díp-tô ký 23:2,3).
Trường án được mở cho cả dân sự (Xuất Ê-díp-tô ký 18:13; Ru-tơ 4:1,2). Mỗi bên bày tỏ duyên cớ (Phục truyền luật lệ ký 1:16; 25:1). Có lẽ kẻ bị cáo đến trường án mặc áo tang (Xa-cha-ri 3:3). Người tố cáo đứng bên phải kẻ bị cáo (Xa-cha-ri 3:1; Thi Thiên 109:6). Sau khi nghe rõ duyên do, thì tuyên án và cứ y án làm theo (Giô-suê 7:24,25). Chứng cớ mà tòa án xét đến là bởi những người làm chứng (Phục truyền luật lệ ký 19:15; Dân số ký 15:30; Phục truyền luật lệ ký 17:6 so Ma-thi-ơ 18:16; II Cô-rinh-tô 13:1; I Ti-mô-thê 5:19). Ngoài ra việc tra xét tội có thể dùng đến lời thề (Xuất Ê-díp-tô ký 22:11 so Hê-bơ-rơ 6:16), có khi cũng dùng thăm (Giô-suê 7:14-18), nhứt là trong các cuộc tranh tụng (Châm Ngôn 18:18), điều nầy là đặc biệt. Khi Luật pháp không xử xong, thì cần đến sự phán định của Chúa phải xứ ra sao (Lê-vi ký 24:12; Dân số ký 15:34).