Sa-bu-lôn. Zabulon (một chỗ ở).

        



      I. Con thứ mười của Gia-cốp, và là thứ sáu bởi nàng Lê-a (Sáng thế ký 30:19,20). Sa-bu-lôn xuống xứ Ai-cập cùng với cha mình (Xuất Ê-díp-tô ký 1:3). Người có ba con: Sê-rết, Ê-lôn, và Gia-lê-ên (Sáng thế ký 46:14). Gia-cốp trong lời từ giã của mình, chúc phước cho các con trai, mô tả Sa-bu-lôn như là "nơi ở gành biển, tức là nơi có tàu đậu, bờ cõi chạy về hướng Si-đôn" (Sáng thế ký 49:13). Bức tranh nầy được thực hiện trong phần chính, không phải các tiểu tiết. Sa-bu-lôn được chia cho phần đất miền phụ cận giáp biển, và được hưởng những chợ tại các thành trên bờ biển; song chính Sa-bu-lôn cũng bị ngăn cách khỏi biển Ga-li-lê bởi Nép-ta-li và Y-sa-ca, và khỏi biển Ðịa-trung-hải và thành Si-đôn bởi chi phái A-se. Sự thiếu điều hòa hiệp giữa bức tranh tả vẽ trong lời của Gia-cốp và tình hình thật của chi phái trong Pha-lê-tin là một chứng cớ rất mạnh tỏ ra không phải bài đó chép sau khi các chi phái đã ngụ trong xứ, song là chơn thật.
       II. Chi phái sáng lập bởi Sa-bu-lôn. Từ ba con trai của Sa-bu-lôn sanh ra các chi họ lớn mà các chi phái bị chia ra (Dân số ký 26:26,27). Khi lưu lạc trong đồng vắng người vốn làm quan trưởng của chi phái là Ê-li-áp con trai của Hê-lôn (Dân số ký 1:9; 10:16), và sau có Ê-líp-sa-phan, con của Phác-nát, làm quan trưởng (34:25). Người dọ thám chi phái cử ra là Gát-đi-ên, con trai của Sô-đi (13:10). Lần tu bộ dân sự thứ nhứt, có 57.400 người đi ra trận được (1:30,31); lần thứ 2 có 60.500 (Dân số ký 26:27). Ấy là một trong sáu chi phái có những đại biểu đứng trên núi Ê-banh để đọc lời rủa sả các kẻ phạm luật pháp (Phục truyền luật lệ ký 27:13 so Giô-suê 8:32,35). Môi-se trước khi qua đời, hiệp hai anh em là các con sau của Lê-a, cùng với lời tiên tri của Gia-cốp trong trí, chỉ định lịch sử tương lai của chúng như vầy: "Hỡi Sa-bu-lôn, khá vui mừng về cuộc mình đi ra ngoài, còn ngươi, Y-sa-ca, hãy hớn hở trong các trại mình. Hai người sẽ gọi các dân tộc lên núi; tại đó dâng những của tế lễ công bình: vì hai người sẽ hút sự dư dật của biển, và những bửu vật lấp dưới cát" (Phục truyền luật lệ ký 33:18,19). Trên núi cơ nghiệp của Ðức Giê-hô-va (Xuất Ê-díp-tô ký 15:17). Ngài sẽ lập dân lựa chọn Ngài, Sa-bu-lôn và Y-sa-ca sẽ đem những của lễ giàu có dâng cho Ðấng ban ơn rộng lượng.
       Cuộc chinh chiến xứ Ca-na-an, Sa-bu-lôn được chia cho phần đất tại miền Bắc của xứ. Ðịa phận đó ở phía Bắc Y-sa-ca, Ðông giáp A-se, Nam và Tây giáp Nép-ta-li (Giô-suê 19:27,34). Ðịa giới miền Nam của chi phái chạy từ Ðáp-rát đến chơn phía Tây núi Tha-bô, qua Kít-lốt Tha-bô, và sau dọc theo đồng bằng Esdraelon, kế đó qua đồng bằng mà đến rạch ở trước Giốc-nê-am (câu 11,12), có lẽ là wady el-Milh, một sông nhỏ đổ vào Ki-sôn. Ðịa giới phía Ðông tới Gát-hê-phe, có lẽ 5 cây số về phía Bắc, gần phía Ðông Na-xa-rét, và tới Rim-môn, độ 10 cây số hầu như ở phía Bắc Na-xa-rét (câu 13). Ở góc Tây Bắc địa phận là trũng Díp-thách-Ên (câu 14), có lẽ chừng 15 cây số phía Bắc bởi phía Tây Na-xa-rét, và để lại đồng bằng phì nhiêu el-Buttauf trong các giới hạn của Sa-bu-lôn. Vì Bết-lê-hem, chừng 12 cây số Tây bắc Na-xa-rét, thuộc về Sa-bu-lôn (câu 15), giới hạn phía Tây chắc là một phần Wady el-Khalladiyeh. Phần đất thuộc về Sa-bu-lôn thì màu mở. Ấy gồm cả một phần miền núi ở hạ lưu Ga-li-lê và góc Tây bắc của đồng bằng Esdraelon.
       Những người Sa-bu-lôn dự một phần quan hệ trong lực lượng của Ba-rác đánh nhau với Si-sê-ra (Các quan xét 4:6-10; 5:14,18), và về đạo binh của Ghê-đê-ôn trong chiến trận với người Ma-đi-an (6:35). Ðê-bô-ra hát bài ca rằng có những kẻ cầm cây phủ việt đến từ Sa-bu-lôn, hoặc cây gậy của các thầy thông giáo (5:14), tức là những thầy thông giáo họp thành một đạo binh (II Các vua 25:19). Quan xét Ê-lôn là người thuộc chi phái Sa-bu-lôn, hành chức, chết, và được chôn tại A-gia-lôn, trong giới hạn (Các quan xét 12:12). Chừng 50.000 chiến sĩ thuộc chi phái, với những quan tướng khéo léo và trung tín, cùng đi với các chi phái đến Hếp-rôn mà tôn Ða-vít làm vua (I Sử ký 12:33,40). Dít-ma-hia là người cai quản chi phái Sa-bu-lôn trong đời Ða-vít (I Sử ký 27:19). Chi phái với phần sót dân ở Ga-li-lê chịu đau khổ nhiều trong những chiến trận với người A-sy-ri song Ê-sai nói tiên tri chi phái đó sẽ được phước lớn bù lại trong thời đại của Ðấng Mê-si trị vì (Ê-sai 9:1,2; Ma-thi-ơ 4:12-16). Về hình bóng có lời trưng dẫn về sự dân ngoại trở lại đạo (Ê-sai 60:5,6,16; 66:11,12) "Vì sự dư dật dưới biển sẽ trở đến,v.v." và về Chúa Jêsus là sự Sáng thật, hành chức vụ phần lớn tại Ga-li-lê, xứ của Sa-bu-lôn và Nép-ta-li, là phần tối tăm nhứt và nhiều dân ngoại nhứt của Pha-lê-tin. Vài người thuộc chi phái nhận lời mời của vua Ê-xê-chia đến thành Giê-ru-sa-lem và dự Lễ Vượt Qua lớn (II Sử ký 30:10,11,18). Ê-xê-chi-ên cũng chỉ định một cửa thành cho người Sa-bu-lôn tại Giê-ru-sa-lem mới mà tiên tri tả vẽ (Ê-xê-chi-ên 48:33) và về chi phái nầy có 12.000 người được đóng ấn trong sự hiện thấy của tác giả sách Khải Huyền (Khải Huyền 7:8). Những đồn lũy của Sa-bu-lôn cứ đứng vững chống với người La-mã rất lâu trong chiến trận chót giữa hai dân tộc.

Hội Thánh KiềnBái's blog© 2013. Được tạo và lưu trữ bởi Bùi Qúy Đôn. Tài liệu có thể được sưu tầm từ nhiều nguồn khác nhau.